Karadeniz, Türkiye’nin kuzeydoğu sınırlarını süsleyen, tarih boyunca birçok hikaye ve efsaneye ev sahipliği yapmış büyülü bir denizdir. Ancak, son yıllarda Karadeniz’in güzellikleri ve gizemli suları, enerji uzmanlarını ve bilim insanlarını cezbetmeye başladı. Sebep mi? Karadeniz gazı için hızlanan rezerv çalışmaları!
Enerji açısından dışa bağımlı olan Türkiye, kendi doğal kaynaklarını keşfetmek ve enerji güvenliğini artırmak için Karadeniz’in altını araştırmaya karar verdi. Bu heyecan verici yolculuk, Karadeniz’in derinliklerinde devam ediyor ve ülkeye büyük faydalar sağlama potansiyeline sahip.
2010’lu yıllar, Karadeniz gazı aramaları için önemli bir dönüm noktası oldu. Türkiye, bölgedeki enerji potansiyelini artık daha ciddiye alarak yerli sondaj gemileriyle arama çalışmalarını hız verdi. 2011 yılında Türkiye, Karadeniz’de “Deepsea Metro 1” adlı platformu kullanarak ilk kez denizaltında doğal gaz aramalarını gerçekleştirdi.
Sondaj gemimiz Fatih
Fatih, kendi sınıfındaki 16 gemi arasında dünyanın en iyi ilk 5 gemisi arasında yer almaktadır. Dünyanın en derin çukuru olan Mariana Çukuru’ndan daha derinde, 12 bin 120 m (40.000 ft) derinlikte çok yüksek basınç altında deniz sondajı yapabilme kabiliyeti bulunan Fatih, ultra derin deniz sondaj gemisi özelliğine sahiptir. Gemi, 229 m uzunluğa, 36 m genişliğe ve 51 bin 283 gros ton ağırlığa sahiptir. 64 m yüksekliğinde iki kuleden oluşan geminin kuleleri 1750 ton yük kaldırma kapasitesine sahiptir. 34 bin 256 detveyt kapasiteye sahip geminin maksimum hızı 15.9 km/s, serviste ise 13.3 km/s’tir. Aktif konumlandırma sistemi sayesinde 6 metre yükseklikteki dalga boyunda bile sabit kalarak operasyonlarını sürdürebilme özelliği bulunmaktadır.
İlk Keşif: Tuna-1 Kuyusu
Denizlerimizde gaz arama çalışmalarına 2018 de Fatih sondaj gemisi ile hız verildi. Bu adım Karadenizdeki doğal gaz aramaları için büyük bir dönüm noktası oldu. Fatih, sahip olduğu teknolojik donanım sayesinde denizin derinliklerine inerek jeolojik yapıları inceleyebiliyor ve doğal gaz potansiyelini tespit edebiliyor. 2011 Güney Kore yapımı Fatih sondaj gemisi, 12 bin 200 metre derinlikte çok yüksek basınç altında deniz sondajı yapabilme becerisine sahip. 21 Ağustos 2020’de Tuna-1 kuyusunda 2100 metre derinlikte 320 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfedildi. Bu keşif Türkiye’nin enerji stratejisi açısından büyük bir adım olarak değerlendirildi. Türkiye Karadeniz Gazı ile geleceğe umutla bakıyor. Türkiye tarihinin en büyük doğalgaz rezervi keşfinin Karadeniz’de gerçekleştirildiğini açıklamıştı.
İlk etapta 2100 metre derinlikte 320 milyar metreküplük bir doğalgaz rezervi keşfedildi. Aynı kuyudan Ekim 2020 de 85 milyar metreküp doğalgaz rezervine daha ulaşıldı.
Haziran 2021 de Amasra-1 Kuyusunun devreye girişiyle 135 milyar metreküp gaz rezervi daha eklendi. Çaycuma açıklarında, Çaycuma-1 sondajında, denizin 3 bin 23 metre altında bulunan 58 milyar metreküp gaz rezervi ilavesi ile 710 milyar metreküpe ulaşıldı. Karadeniz gazı Türkiye enerjisine yüksek katkı sağlayacak.
Türkiye Güney Kore’den bir sondaj gemisi daha alarak filodaki gemi sayısını dörde çıkardı. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na ait son gemiye Abdülhamid Han adı verildi.
Fatih, Kanuni ve Yavuz’un ardından filoya katılan dördüncü sondaj gemisi 238 metre uzunluğunda ve 42 metre genişliğinde. 104 metre Kule yüksekliği ve aktif konumlandırma sistemi ile 12 bin 200 metre derinlikte sondaj yapabiliyor.
Enerji Bakanlığı yetkilileri 2026’ya gelindiğinde Türkiye’de kullanılan gazın yüzde 25-30’unun Karadeniz’den karşılanacağını öngermekteler.
03/08/2024